Człuchów to malowniczo położone miasto na Pomorzu Zachodnim, znane z wielu atrakcji turystycznych. Jedną z najbardziej popularnych są pozostałości zamku krzyżackiego, świadectwo długiej i burzliwej historii tego regionu. Budynek przyciąga dzisiaj wszystkich, którzy pragną odkrywać tajemnice dawnych czasów.
Historia Zamku
Dzieje zamku w Człuchowie sięgają początku XIV wieku. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1312 roku, kiedy Zakon Krzyżacki zakupił teren Człuchowa i rozpoczęto budowę. Potrwała prawdopodobnie aż do połowy lat 60. XIV wieku. Zamek pełnił wówczas funkcję strażnicy granicznej, chroniąc terytorium zakonu przed ewentualnymi najazdami. Ze względu na to, jak istotne były te obszary, wybudowano naprawdę potężną warownię. Wielkością ustępowała jedynie samej siedzibie Wielkiego Mistrza, czyli budowli w Malborku.
Zamek w Człuchowie od razu stał się ważnym punktem strategicznym i reprezentacyjnym. Przyjmowano tam gości zakonnych podróżujących do głównych ośrodków krzyżackich w głębi kraju. Po odzyskaniu tych terenów, system obronny zamku przez ponad 300 lat strzegł północno-zachodniej granicy Polski. Kluczowe znaczenie dla obecnego wyglądu budowli miał rok 1793. Po pożarze mieszkańcy otrzymali pozwolenie na rozbiórkę zamku i wykorzystanie cegieł do odbudowy spalonych domów. W latach 2008-2015 przeprowadzono prace konserwatorskie i restauratorskie, a od 2013 roku zamek jest siedzibą Muzeum Regionalnego w Człuchowie, co czyni go ważnym miejscem z turystycznego punktu widzenia.
Szczegóły wiekowej budowli
O wielkości zamku w Człuchowie świadczy dziś to, co z niego zostało. Jest to przede wszystkim majestatyczna wieża o wysokości 46 m, będąca niegdyś elementem Zamku Wysokiego. Możemy z niej podziwiać panoramę Człuchowa. W okresie swojej świetności kompleks budynków rozciągał się na obszarze 3 hektarów i składał z trzech przedzamczy oraz wspomnianego Zamku Wysokiego. W razie potrzeby odparcia ataku elementy mogły stanowić samodzielne jednostki obronne. Najważniejszą część warowni stanowił Zamek Wysoki, zbudowany na planie kwadratu. Jego istotnym elementem była pokaźna ośmioboczna wieża wznosząca się ponad pozostałymi obiektami. Całość była połączona mostami zwodzonymi, które ułatwiały komunikację. Mosty wznosiły się nad aż trzema fosami. Dwie z nich były wypełnione wodą. Wewnątrz zamku znajdowały się pomieszczenia takie jak kaplica, dormitorium, refektarz, a także magazyny i zbrojownie. Na jego terenie przez pewien czas działał także młyn komturski. Zamek pełnił kluczową rolę obronną oraz reprezentacyjną w systemie państwa zakonnego, szczególnie w kontekście umocnień południowej granicy. Co ciekawe, gdy Człuchów wrócił do Polski, w warowni działał także browar. Do dzisiaj przetrwała wieża wraz z przylegającym do niej budynkiem kościoła ewangelickiego, który powstał na fundamentach dawnej kaplicy.
Zamek otwarty na turystów
Wieża w Człuchowie stanowi dzisiaj atrakcję z powodzeniem łączącą walory edukacyjne z turystycznymi. Ze względu na swoją lokalizację, zamek był miejscem, przez które przewijały się różne kultury i tradycje, co czyni go niezwykle interesującym punktem na mapie Pomorza Zachodniego.
Autor zdjęcia: Almondox. Licencja CC BY 3.0.
